STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE PUBLICZNEJ IM. MARII KOZACZKOWEJ W DĄBROWIE TARNOWSKIEJ
Podstawy prawne:
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 1249 oraz z 2023 r. poz. 289 oraz 535)
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury „Niebieskie Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz. U. poz. 1870)
- Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 1606)
- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (tj. Dz.U. z 2019 r. poz. 1781)
- Konwencja o prawach dziecka (Dz.U.1991 nr 120, poz. 526)
- Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2012, poz. 1169)
Rozdział 1
Informacje ogólne
Nowelizacja Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określa warunki skutecznej ochrony małoletnich przed różnymi formami przemocy. „Standardy ochrony małoletnich” są jednym z elementów systemowego rozwiązania ochrony małoletnich przed krzywdzeniem i stanowią formę zabezpieczenia ich praw. Należy je traktować jako jedno z narzędzi wzmacniających i ułatwiających skuteczniejszą ochronę dzieci przed krzywdzeniem. W konstruowaniu „Standardów ochrony małoletnich” przyjęto następujące założenia:
- w placówce nie są zatrudniane osoby mogące zagrażać bezpieczeństwu małoletnich,
- wszyscy pracownicy są wyczuleni na symptomy krzywdzenia małoletniego oraz pouczeni o potrzebie interwencji w przypadku podejrzenia, że małoletni jest ofiarą przemocy,
- podejmowane w placówce postępowania nie mogą naruszać praw dziecka, praw człowieka oraz bezpieczeństwa danych osobowych,
- małoletni mogą zwracać się o pomoc w sytuacjach dla nich trudnych do pracowników Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej, którzy każdy z takich przypadków potraktują indywidualnie próbując znaleźć rozwiązanie z pomocą rodziców/opiekunów i/lub innych kompetentnych w danej sprawie instytucji,
Ponadto przyjęto, że:
- prowadzone w placówce postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich jest zorganizowane w sposób zapewniający im skuteczną ochronę,
- działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane oraz monitorowane.
Uwzględniając powyższe założenia niniejszy dokument określa zatem standardy ochrony małoletnich, stanowiące zbiór zasad i sposób postępowania w sytuacjach zagrożenia ich bezpieczeństwa. Jego najważniejszym celem jest ochrona małoletnich przed różnymi formami przemocy oraz budowanie bezpiecznego i przyjaznego środowiska w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej zwaną dalej MBP.
Ilekroć w dokumencie „Standardy ochrony małoletnich” jest mowa o:
1) małoletnim lub dziecku – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18 roku życia;
2) personelu – należy przez to rozumieć każdego pracownika Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej, bez względu na formę zatrudnienia, w tym: praktykantów i dorosłych wolontariuszy lub inne osoby, które z racji pełnionej funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi;
3) dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej;
4) rodzicu – należy przez to rozumieć przedstawiciela ustawowego dziecka pozostającego pod jego władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka;
5) opiekunie prawnym dziecka/małoletniego – należy przez to rozumieć osobę, która ma za zadanie zastąpić dziecku rodziców, a także wypełnić wszystkie ciążące na nich obowiązki. Jest przedstawicielem ustawowym małoletniego, dlatego może dokonywać czynności prawnych w imieniu dziecka i ma za zadanie chronić jego interesy prawne, osobiste oraz finansowe;
6) osobie najbliższej dziecku – należy przez to rozumieć osobę wstępną: matkę, ojca, babcię, dziadka; rodzeństwo: siostrę, brata, w tym rodzeństwo przyrodnie, a także inne osoby pozostające we wspólnym gospodarstwie, a w przypadku jej braku – osobę pełnoletnią wskazaną przez dziecko/małoletniego;
7) przemocy fizycznej – należy przez to rozumieć każde intencjonalne działanie sprawcy, mające na celu przekroczenie granicy ciała dziecka/małoletniego, np. bicie, popychanie, szarpanie, itp.;
8) przemocy seksualnej – należy przez to rozumieć zaangażowanie dziecka/małoletniego w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszające prawo i obyczaje danego społeczeństwa;
9) przemocy psychicznej – należy przez to rozumieć powtarzający się wzorzec zachowań opiekuna lub skrajnie drastyczne wydarzenie (lub wydarzenia), które powodują u dziecka poczucie, że jest nic niewarte, złe, niekochane, niechciane, zagrożone i że jego osoba ma jakąkolwiek wartość jedynie wtedy, gdy zaspokaja potrzeby innych;
10) zaniechaniu – należy przez to rozumieć chroniczne lub incydentalne niezaspokajanie podstawowych potrzeb fizycznych i psychicznych przez osoby zobowiązane do opieki, troski i ochrony zdrowia i/lub nierespektowanie podstawowych praw, powodujące zaburzenia jego zdrowia i/lub trudności w rozwoju;
11) przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny, a także innych osób wspólnie zamieszkujących lub gospodarujących,
w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą;
12) osobie stosującej przemoc domową – należy przez to rozumieć osobę, która dopuszcza się przemocy domowej;
13) świadku przemocy domowej – należy przez to rozumieć osobę, która posiada wiedzę na temat stosowania przemocy domowej lub widziała akt przemocy domowej.
Rozdział 2
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W MIEJSKIEJ BIBLIOTECE PUBLICZNEJ IM. MARII KOZACZKOWEJ W DĄBROWIE TARNOWSKIEJ
Standard I.
Rodzice i pracownicy placówki znają „Standardy ochrony małoletnich”. Dokument jest dostępny i upowszechniany.
Wskaźniki realizacji standardu:
- Dokument „Standardy ochrony małoletnich” został opracowany, zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. poz. 1606).
- Zapoznano z nim personel placówki oraz poinformowano rodziców/opiekunów prawnych dzieci o jego wprowadzeniu.
- Dokument wprowadzono do stosowania w placówce.
- Dokument udostępniono na stronie internetowej Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej oraz w widocznym miejscu w budynku.
- Publikacja dokumentu spełnia wymogi Ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami.
Standard II.
Personel współtworzy i gwarantuje bezpieczne i przyjazne środowisko
w placówce.
Wskaźniki realizacji standardu:
- W placówce zatrudnia się nowych członków personelu po wcześniejszej weryfikacji w Krajowym Rejstrze Karnym i Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. W przypadku zatrudnienia obcokrajowców dyrektor weryfikuje osobę w rejestrach karalności państw trzecich w zakresie przestępstw na tle seksualnym (lub odpowiadających im czynów zabronionych w przepisach prawa obcego) lub w przypadkach prawem wskazanych poprzez oświadczenia o niekaralności.
- Dyrektor placówki określa organizację, stosowanie i dokumentowanie działań podejmowanych w ramach „Standardów ochrony małoletnich”.
- Pracownicy placówki są świadomi swoich praw oraz odpowiedzialności prawnej ciążącej na nich za nieprzestrzeganie standardów ochrony małoletnich.
- Placówka dba o edukację pracowników z zakresu ochrony dzieci przed krzywdzeniem, a w szczególności:
a) rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci,
b) podejmowania interwencji w przypadku krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia, a także posiadania informacji o krzywdzeniu dziecka,
c) dokumentowania podejmowanych działań związanych z ochroną małoletnich,
d) znajomości praw dziecka, praw człowieka oraz zasad bezpiecznego przetwarzania udostępnionych danych osobowych,
e) odpowiedzialności prawnej za zdrowie i życie powierzonych opiece małoletnich,
f) bezpieczeństwa relacji całego personelu z dziećmi, uwzględniającą wiedzę o zachowaniach pożądanych i niedozwolonych w kontaktach
z dzieckiem.
Standard III.
Placówka zapewnia dzieciom równe traktowanie oraz przestrzeganie ich praw.
Wskaźniki realizacji standardu:
-
W Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej dostępne są materiały edukacyjne w zakresie: praw dziecka oraz ochrony przed zagrożeniami przemocą i wykorzystywaniem seksualnym oraz zasad bezpieczeństwa
w Internecie (broszury, ulotki). - W placówce wyeksponowane są informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji, w tym numery bezpłatnych telefonów zaufania dla dzieci i młodzieży.
Standard IV.
Organizacja postępowania na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletnich mającego zapewnić skuteczną ochronę dzieciom.
Wskaźniki realizacji standardu:
-
Określono sposoby interwencji personelu w sytuacjach krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia małoletniego, tj.
a) przemocy rówieśniczej,
b) przemocy domowej,
c) niedozwolonych zachowań personelu wobec małoletnich,
d) cyberprzemocy. - Postępowanie na wypadek krzywdzenia lub podejrzenia krzywdzenia dziecka nie może naruszać jego godności, wolności, prawa do prywatności oraz nie może powodować szkody na jego zdrowiu psychicznym lub fizycznym (poczucie krzywdy, poniżenia, zagrożenia, wstydu).
- W placówce ustalone są zasady wsparcia małoletniego po ujawnieniu doznanej przez przez niego krzywdy.
- W placówce wskazano dyrektora jako osobę odpowiedzialną za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzielenia mu wsparcia.
-
Podmioty postępowania uprawnione do przetwarzania danych osobowych uczestników postępowania w sprawach krzywdzenia małoletnich przestrzegają Politykę Bezpieczeństwa Przetwarzania Danych Osobowych, obowiązującą
w placówce (RODO).
Standard V.
W placówce wzmacniane jest poczucie bezpieczeństwa dzieci w obszarze relacji społecznych oraz ochrony przed treściami szkodliwymi
i zagrożeniami z sieci.
Wskaźniki realizacji standardu:
- W placówce opracowano zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi, a personelem.
- W placówce określono wymogi dotyczące bezpiecznych relacji między małoletnimi, a w szczególności zachowania niedozwolone.
- W placówce opracowano zasady korzystania z urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci internetowej oraz zasady ochrony małoletnich przed treściami szkodliwymi i zagrożeniami w internecie oraz utrwalanymi w innej formie.
- W placówce opracowano i wdrożono zasady ochrony małoletnich przed krzywdzeniem w sytuacjach różnego rodzaju przemocy.
- Pracownicy placówki podejmują działania wspierające dziecko po ujawnieniu doznanej przez niego krzywdy.
Standard VI.
Działania podejmowane w ramach ochrony małoletnich przed krzywdzeniem są dokumentowane.
Wskaźniki realizacji standardu:
- W placówce prowadzony jest rejestr spraw zgłaszanych i rozpatrywanych w związku z podejrzeniem lub krzywdzeniem małoletnich.
- Osoby upoważnione do przyjmowania zgłoszeń związanych z krzywdzeniem dzieci składają oświadczenie o zachowaniu poufności zobowiązanie są do zachowania bezpieczeństwa uzyskanych danych osobowych.
- Dokonuje się szacowania ryzyka naruszeń bezpieczeństwa danych osobowych oraz zasadności przyjętych technicznych i organizacyjnych środków ochrony.
Standard VII.
Placówka monitoruje i okresowo weryfikuje zgodność prowadzonych działań z przyjętymi zasadami i procedurami ochrony dzieci.
Wskaźniki realizacji standardu:
-
Przyjęte zasady i realizowane procedury ochrony dzieci są weryfikowane
– przynajmniej raz na dwa lata. - Zasady monitoringu oraz termin, zakres i sposób kontroli określa dyrektor placówki.
- Dyrektor w razie potrzeby konsultuje prowadzone zadania ze specjalistami z dziedziny prawa, psychologii, itp.
Rozdział 3
Zasady ochrony dzieci przed krzywdzeniem obowiązujące w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej
- Personel instytucji posiada wiedzę na temat rozpoznawania objawów i sygnałów krzywdzenia dzieci i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
- W przypadkach niejasnych, czy wątpliwych pracownik zgłasza sprawę dyrekcji, która szuka wsparcia stosownych instytucji na zasadach ogólnych bez ujawniania tożsamości dziecka.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka personel instytucji podejmuje rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
- W przypadku uzasadnionego podejrzenia opiekunów jako czynników ryzyka personel w porozumieniu z dyrektorem podejmuje interwencje opisaną w Rozdziale 8 i przekazuje informacje stosownym instytucjom.
- Personel monitoruje sytuację i dobrostan dziecka.
Rozdział 4
Zasady zatrudniania personelu w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej oraz dopuszczania innych osób do opieki nad dziećmi
- Dyrektor placówki w przypadku zatrudnienia w bibliotece nowych osób, które dopuszczone będą do kontaktu z dziećmi sprawdza, czy nie figurują one w Krajowym Rejestrze Karnym i Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.
- Weryfikacja w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym dotyczy dorosłych wolontariuszy i praktykantów i innych osób działających na podstawie zawartych z MBP porozumień o współpracy przed dopuszczeniem do kontaktu z dziećmi.
- W przypadku zatrudniania kandydata do pracy z zamiarem dopuszczenia do kontaktu z dziećmi osoby posiadającej obywatelstwo innego państwa,dyrektor zobowiązany jest do pozyskania informacji z analogicznego rejestru państwa, którego kandydat jest obywatelem.
-
W przypadku, gdy prawo państwa, którego obywatelem jest osoba ubiegająca się o zatrudnienie nie przewiduje wydawania informacji określonej w punkcie 1 i 2 do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej
z kontaktami z dziećmi, osoba ubiegająca się o zatrudnienie przedkłada stosowne oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. - Informacje, o których mowa w pkt 1-3, pracodawca utrwala w formie wydruku i załącza do akt osobowych pracownika albo dokumentacji dotyczącej osoby dopuszczonej do działalności związanej z opieką nad małoletnimi podczas zajęć bibliotecznych.
-
Zatrudniany personel, praktykanci i wolontariusze powyżej 18 roku życia przed rozpoczęciem pracy lub dopuszczeniem do kontaktu z dziećmi są zobowiązani do zapoznania się z:
1) statutem placówki,
2) regulaminem pracy,
3) standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w MBP (niniejszy dokument),
4) regulaminami i instrukcjami bhp i p/poż,
5) polityką bezpieczeństwa przetwarzania danych osobowych. - Potwierdzenie zapoznania się z w/w dokumentami oraz oświadczenia o zobowiązaniu się do ich przestrzegania składane jest w formie pisemnej i umieszczone w aktach osobowych lub dołączane do umów o świadczenie działalności wolontariackiej lub praktyki zawodowej, dokumentacji wycieczki, czy porozumienia o współpracy.
Rozdział 5
Zasady bezpiecznych relacji dzieci i personelu Miejskiej Biblioteki Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej
Zasady ogólne:
-
Pracownicy dbają o bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w bibliotece, monitorują sytuacje i dobrostan dziecka. Pracownicy wspierają dzieci
w pokonywaniu trudności. Pomoc dzieciom uwzględnia: umiejętności rozwojowe dzieci, możliwości wynikające z niepełnosprawności/specjalnych potrzeb edukacyjnych. - Pracownicy podejmują działania mające na celu kształtowanie prawidłowych postaw – wyrażanie emocji w sposób niekrzywdzący innych, niwelowanie zachowań agresywnych, promowanie zasad „dobrego wychowania”.
- Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów, praktykantów i dorosłych wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia.
Komunikacja ma budować dobre relacje z dzieckiem
Personel:
- W komunikacji z dziećmi zachowuje spokój, cierpliwość i szacunek. Okazuje też zrozumienie dla trudności i problemów dzieci.
- Reaguje wg zasad konstruktywnej komunikacji i krytyki na każde obraźliwe, niewłaściwe, dyskryminacyjne zachowanie lub słowa dzieci oraz na wszelkie formy zastraszania i nietolerancji wśród nich.
- Daje dziecku prawo do odczuwania i mówienia o swoich emocjach, do wyrażania własnego zdania oraz prawo do bycia wysłuchanym przez pracowników biblioteki.
- Nie zawstydza, nie upokarza, nie lekceważy i nie obraża dziecka.
- Nie obrzuca dziecka wyzwiskami, nie wyśmiewa i nie ośmiesza go, np. stosując ośmieszające dziecka przezwiska i zdrobnienia.
- Unika wypowiedzi nakazujących, komenderujących, nadmiernie moralizujących, krytykanckich. Nie wytyka błędów dziecka w sposób, który go rani.
- Nie grozi dziecku, nie wyraża dezaprobaty wobec jego zachowania w sposób uwłaczający godności i poczuciu własnej wartości dziecka.
- Nie reaguje złośliwościami, sarkazmem na zachowanie dziecka, nie dowcipkuje i nie żartuje z dziecka, w sposób który obniża poczucie własnej wartości dziecka.
- Słucha uważnie dzieci, udziela im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i danej sytuacji. W relacjach z dziećmi stosuje zasady pozytywnej komunikacji w tym, przede wszystkim aktywne słuchanie.
- Stosuje zasady konstruktywnej krytyki wobec, np. niewłaściwego zachowania dziecka, tj. krytykuje dziecko w taki sposób, aby nie czuło się zranione, zmuszone do obrony czy do kontrataku.
- Nie podnosi głosu na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci. W sytuacji wymagającej interwencji wobec dziecka nie podnosi głosu, nie krzyczy na niego, mówi wyraźnie, stara się utrzymać spokojny ton głosu. Utrzymuje z dzieckiem kontakt wzrokowy.
W czasie rozmowy znajduje się blisko drugiej osoby, ale nie narusza jej przestrzeni osobistej.
Komunikacja z dziećmi ma służyć rozwiązywaniu konfliktów i utrzymywaniu świadomej dyscypliny
Personel:
-
W rozwiązywaniu konfliktów stosuje następujące zasady konstruktywnej komunikacji:
a) nie ocenia, nie uogólnia, nie interpretuje,
b) oddziela problem od osoby, wyraża brak akceptacji dla zachowania, a nie człowieka,
c) skupia swoją uwagę na rozmówcy, koncentruje się na tym, co mówi,
d) okazuje rozmówcy szacunek,
e) upewnia się, czy dobrze rozumie swojego rozmówcę,
f) aktywnie słucha
g) udziela konkretnych informacji zwrotnych. -
W komunikacji z dzieckiem podczas rozwiązywaniu konfliktów wystrzega się:
a) tzw. stoperów komunikacyjnych: osądzania, krytykowania, wyzywania, rozkazywania, oskarżania, grożenia, odwracania uwagi,
b) błędu nadmiernej generalizacji (zamiast mówić o konkretnych sytuacjach i konkretnych przyczynach irytacji, złości, przypisuje się pewne zdarzenia stałym cechom osoby),
c) niewłaściwego zrozumienia intencji dziecka,
d) niespójności komunikatu werbalnego z niewerbalnym. - W procesie rozwiązywania konfliktu dba o komunikację dającą dziecku poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego i psychospołecznego, chroniącą go od poczucia, że rozwiązanie konfliktu jest dla niego krzywdzące i rodzi u dziecka poczucie niesprawiedliwości, zlekceważenia, czy odrzucenia.
- Umiejętnie, w sposób konstruktywny uczestniczy w rozwiązywaniu konfliktów.
-
Szybko reaguje na problemy związane z dyscypliną dzieci:
a) rozwiązuje pojawiające się problemy z dyscypliną bezpośrednio po naruszeniu zasad przez dzieci,
b) nie podnosi nadmiernie głosu i nie krzyczy, zwraca uwagę tym dzieciom, które łamią ustalony porządek,
c) wykazuje empatię wobec dzieci,
d) ustala i przypomina obowiązujące zasady – w wyraźny sposób określa oczekiwane zachowania dzieci dotyczące różnych rodzajów aktywności np. dyskusji pracy w grupie, praca samodzielna. - Metody dyscyplinowania dzieci dobiera adekwatnie do ich wieku i poziomu rozwoju. Metody te nie mogą naruszać godności i nietykalności osobistej dzieci (zakaz stosowania kar fizycznych).
Zakaz stosowania przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie, w tym nawiązywania relacji o charakterze seksualnym
- Kontakty personelu z dziećmi nie łamią obowiązującego prawa, ustalonych norm i zasad. Wszyscy są sprawiedliwie traktowani. Pracownicy nie dzielą ich i nie dyskryminują (ze względu na pochodzenie, poczucie tożsamości, wiek, płeć, status materialny, wygląd zewnętrzny, wiedzę i umiejętności).
- Personel nie wykorzystuje wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
- Personel nie stosuje żadnej formy przemocy fizycznej wobec dziecka, np. takiej jak: zabieranie rzeczy, niszczenie rzeczy, bicie, popychanie, szturchanie, ograniczenie swobody ruchu, szczypanie, klapsy, pociągnięcie za włosy, bicie przedmiotami, wykręcanie rąk.
-
Personel nie stosuje żadnej formy przemocy psychicznej wobec dziecka, np. takiej jak:
a) izolowanie, pomijanie, obniżanie statusu dziecka w grupie,
b) stygmatyzowanie dzieci z powodu ich zdrowia, zdolności, wyglądu, orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, światopoglądu, czy sytuacji majątkowej,
c) wyszydzanie dzieci, wyśmiewanie, ośmieszanie, poniżanie, wyzywanie, grożenie,
d) zastraszanie dzieci, obrażanie ich godności,
e) agresywne wypowiedzi, komentarze i ataki na czatach oraz komunikatorach i forach internetowych.;
f) umieszczanie obraźliwych, ośmieszających dzieci rysunków, zdjęć, czy filmów;
g) rozpowszechnianie wszelkich nieprawdziwych, poniżających dzieci materiałów, -
Personel nie stosuje naruszających godność dziecka wypowiedzi o podtekście seksualnym, nie nawiązuje w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej, w tym:
a) komentarzy na temat ciała/wyglądu/ubioru z podtekstem seksualnym; dyskryminujących komentarzy odnoszących się do płci,
b) wulgarnych lub niestosownych dowcipów i żartów, cmokania, itp.
c) nie publikuje żadnych prywatnych zdjęć ani innych informacji o dzieciach i ich rodzinach w osobistych mediach społecznościowych, np. portal Facebook, bez zgody zainteresowanych stron, - Personel nie narusza nietykalności osobistej dziecka. Nie zachowuje się wobec dziecka w sposób niestosowny, np. nie obmacuje go, nie dotyka w sposób niestosowny lub dwuznaczny.
- Nie zmusza dziecka do odbycia jakiekolwiek aktywności o charakterze seksualnym.
- Nie prowokuje nieodpowiednich kontaktów z dziećmi, np. nie angażuje się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
- Upewnia/informuje dzieci, że jeśli czują się niekomfortowo w jakiejś sytuacji, wobec konkretnego zachowania czy słów, mogą o tym powiedzieć dyrektorowi lub dowolnemu pracownikowi i mogą oczekiwać odpowiedniej reakcji lub pomocy.
- Zawsze jest przygotowany na wyjaśnienie swoich działań/zachowania.
- Personel zachowuje szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Jeżeli dzieci te dążyłyby do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi, personel reaguje z wyczuciem, jednak stanowczo, a także pomaga dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic.
- Przy każdej rozmowie o charakterze indywidualnym, na życzenie dziecka zapewnia obecność innej osoby dorosłej lub na życzenie dziecka innego dziecka.
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka, unika innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem.
Kontakt z dziećmi powinien odbywać się w godzinach pracy, za pomocą kanałów służbowych oraz w celach edukacyjnych
- Kontaktując się z dzieckiem personel traktuje go podmiotowo.
- Kontakt z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, nie może wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
- Co do zasady kontakt z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie obowiązków personelu.
- Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci są osobami bliskimi dla członka personelu) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.
Rozdział 6
Zasady ochrony danych osobowych oraz wizerunku dzieci w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej uznaje prawo osoby małoletniej do prywatności i ochrony dóbr osobistych oraz zapewnia ochronę wizerunku oraz najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci/małoletnich zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
- Utrwalanie, wykonywanie zdjęć dzieci/małoletnich w bibliotece ma na celu promowanie działalności artystycznej, odkrywanie nowych talentów, ukazywanie sukcesów, kierując się przy tym w głównej mierze bezpieczeństwem dzieci/małoletnich.
- Rodzice/opiekunowie prawni przed wykonywaniem/utrwalaniem zdjęć/filmów podpisują wcześniej zgodę, w której zawarta jest informacja o sposobie wykorzystania tych materiałów.
- Gdy rodzice/opiekunowie prawni nie zgadzają się na utrwalenie wizerunku należy ustalić sposób wykonania zdjęć/filmów, tak by dziecko nie poczuło się wykluczone, a wizerunek nie został zarejestrowany.
- Nie publikuje się żadnych informacji wrażliwych dziecka/małoletniego tj. stan zdrowia, przynależność kulturowa, wyznanie religijne oraz cech charakterystycznych, które mogłoby przedstawić dziecko w niekomfortowej sytuacji.
- Jeśli podczas trwania wydarzenia biblioteka będzie korzystała z usług firm zewnętrznych do celów utrwalających medialnie dane wydarzenie, wówczas rodzice/opiekunowie prawni i dzieci zostaną o tym poinformowani ze stosownym wyprzedzeniem.
- Obowiązkiem pracownika biblioteki jest czuwać nad tym, by dzieci czuły się bezpiecznie, a w sytuacji próby utrwalania wizerunku dzieci/małoletnich przez osoby postronne bez uzyskania zgody Dyrektora oraz rodzica/opiekuna prawnego jest uniemożliwić wykonania tej czynności, a także natychmiast poinformować przełożonego o tym fakcie.
- Po wcześniejszym ustaleniu z Dyrektorem pracownicy biblioteki mogą dokonywać rejestracji wizerunku telefonem, aparatem prywatnym itp., lecz po zgraniu materiału na komputer wszystkie zdjęcia/filmy z wizerunkami osób małoletnich muszą zostać usunięte z prywatnego sprzętu.
Rozdział 7
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu przez małoletnich
- Instytucja zapewnia stały dostęp do materiałów edukacyjnych, dotyczących bezpiecznego korzystania z Internetu, przy komputerach, z których możliwy jest dostęp swobodny do sieci.
- Osoba odpowiedzialna za Internet zapewnia, aby sieć internetowa instytucji była zabezpieczona przed niebezpiecznymi treściami, instalując i aktualizując odpowiednie, nowoczesne oprogramowanie.
- Osoba odpowiedzialna za Internet przynajmniej raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach ze swobodnym dostępem podłączonych do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści, wyznaczona osoba stara się ustalić, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzenia.
- Informację o dziecku, które korzystało z komputera w czasie wprowadzenia niebezpiecznych treści, osoba odpowiedzialna za Internet przekazuje kierownictwu instytucji, które powiadamia opiekunów dziecka o zdarzeniu.
Rozdział 8
Zasady procedowania w przypadkach podejrzenia krzywdzenia dziecka oraz zasady interwencji
- W przypadku powzięcia przez członka personelu podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, lub zgłoszenia takiej okoliczności przez dziecko lub opiekuna dziecka, członek personelu ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji kierownictwu instytucji. Notatka może mieć formę pisemną lub mailową.
- Interwencja prowadzona jest przez dyrektora instytucji lub wyznaczonego przez dyrektora pracownika.
- Jeżeli zgłoszono krzywdzenie ze strony dyrektora, a nie została wyznaczona osoba do prowadzenia interwencji, wówczas działania opisane w niniejszym rozdziale podejmuje osoba, która dostrzegła krzywdzenie lub do której zgłoszono podejrzenie krzywdzenia.
-
Do udziału w interwencji można poprosić specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie
z dzieckiem o trudnych doświadczeniach. - Dyrektor organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o potrzebie/możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia, w tym u innych organizacji lub służb.
- Dyrektor informuje opiekunów o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji (prokuratura/policja lub sąd rodzinno-opiekuńczy, lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej).
- Po poinformowaniu opiekunów zgodnie z punktem poprzedzającym, kierownictwo instytucji składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury/policji lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich, ośrodka pomocy społecznej.
-
Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych
w punkcie poprzedzającym. - Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi Załącznik nr 2 do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do rejestru interwencji prowadzonego przez instytucję.
-
W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112. Poinformowania służb dokonuje członek personelu, który pierwszy powziął informację
o zagrożeniu i następnie wypełnia kartę interwencji. - W przypadku, gdy wobec dziecka popełniono przestępstwo dyrektor MBP sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo policji lub prokuratury.
Rozdział 9
Zasady monitorowania Standardów Ochrony Małoletnich w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej
- Monitoring Standardów Ochrony Małoletnich w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Marii Kozaczkowej w Dąbrowie Tarnowskiej prowadzi Dyrektor lub wyznaczona przez niego osoba.
- Osoba, o której mowa w punkcie poprzedzającym, jest odpowiedzialna za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz za proponowanie zmian w Polityce.
- Raz na 12 miesięcy dyrektor przeprowadza ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów Ochrony Małoletnich.
- W ankiecie personel może proponować zmiany oraz wskazywać naruszenia Standardów Ochrony Małoletnich w instytucji.
- Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza personelowi nowe brzmienie Polityki.
Rozdział 10
Niedozwolone zachowania dzieci w placówce
-
Stosowanie agresji i przemocy wobec innych osób:
a) agresji i przemocy fizycznej w różnych formach np.:
- bicie/uderzenie/popychanie/kopanie/opluwanie;
- wymuszenia;
- napastowanie seksualne;
- nadużywanie swojej przewagi nad inną osobą;
- fizyczne zaczepki;
- zmuszanie innej osoby do podejmowania niewłaściwych działań;
- rzucanie w kogoś przedmiotami;b) agresji i przemocy słownej w różnych formach np.:
- obelgi, wyzwiska;
- wyśmiewanie, drwienie, szydzenie z ofiary;
- bezpośrednie obrażanie ofiary;
- plotki i obraźliwe żarty, przedrzeźnianie ofiary;
- groźby;c) agresji i przemocy psychicznej w różnych formach np.:
- poniżanie;
- wykluczanie/izolacja/milczenie/manipulowanie;
- wulgarne gesty;
- niszczenie/zabieranie rzeczy należących do ofiary;
- straszenie;
- szantażowanie.
- Stwarzanie niebezpiecznych sytuacji w grupie np.: przynoszenie do placówki ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych przedmiotów i substancji.
- Celowe nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa podczas zajęć i zabaw organizowanych w placówce. Celowe zachowania zagrażające zdrowiu bądź życiu.
- Celowe niszczenie lub nieszanowanie własności innych osób oraz własności bibliotecznej.
- Kradzież/przywłaszczenie własności kolegów lub innych osób oraz własności bibliotecznej.
- Wyłudzanie pieniędzy lub innych rzeczy od dzieci.
- Znęcanie się (współudział w znęcaniu się nad kolegami, zorganizowana przemoc, zastraszanie).
- Aroganckie/niegrzeczne zachowanie wobec kolegów, wulgaryzmy. Kłamanie, oszukiwanie kolegów/innych osób.
_____________________________________
Przy opracowywaniu niniejszych standardów korzystano z wersji elektronicznej Standardów Ochrony Małoletnich obowiązujących w Szkole Podstawowej w Annopolu Starym i udostępnionych na stronie placówki https://annopolestare.szkolnastrona.pl/index.php?c=page&id=82 oraz materiałów szkoleniowych firmy Auditor Adriana Głuchowska, które zostały udostępnione dyrekcji MBP w Dąbrowie Tarnowskiej. Standardy te zmodyfikowano oraz dostosowano do wymogów instytucji kultury.